De Europese Unie in crisis: analyse, verzet en alternatieven – weg met het Europa van banken en multinationals

De reactie van de Europese Unie op de financiële crisis en de escalerende eurocrisis maakt de rampzalige dominantie van een neoliberale ideologie duidelijker dan ooit zichtbaar.

Geobsedeerd door budgetdiscipline leggen de Europese beleidsmakers vergaande bezuinigingsmaatregelen op waarbij publieke diensten worden geprivatiseerd en sociale uitgaven drastisch gekort worden. Lobbygroepen van het bedrijfsleven zien hun verlanglijsten werkelijkheid worden terwijl de levenstandaard van miljoenen wordt ondermijnd en economieën tot stilstand komen. De nadruk die de Europese Unie in de afgelopen decennia heeft gelegd op vrije markten en deregulering was een bepalende factor bij het ontstaan van de huidige crisis. We noemen met name:

• de deregulering van financiële markten, waardoor krediet-zeepbellen ontstonden (die sinds 2008 leeglopen) en de macht van speculanten enorm is vergroot;
• de gezamenlijke munt, die de verschillen tussen sterkere en zwakkere economieën in de eurozone heeft vergroot;
• de drang tot liberalisering en vergroting van de concurrentiekracht, waardoor bijna alle sectoren van de maatschappij aan marktwerking zijn onderworpen, ten koste van sociale rechten, milieubescherming en publieke dienstverlening.

Dit verkeerde beleid was het gevolg van intensieve lobby van het bedrijfsleven en laat zien hoe de besluitvorming in Brussel en in de EU-lidstaten in grote mate door multinationals en banken wordt bepaald.

Sinds 2008 zijn al miljarden euro’s belastinggeld uitgegeven voor het redden van banken die roekeloos hadden gegokt in het globale financiële casino. Door deze bankenreddingen zijn de private schulden van deze banken omgezet in overheidsschulden. En dankzij de macht van de financiële lobbies en hun gemakkelijke toegang tot Europese beleidsmakers zijn financiële markten in de EU ondanks de ernst van de crisis nog steeds veel te weinig gereguleerd.

Het kalmeren van de financiële markten lijkt de eerste en enige prioriteit van de Europese beleidsmakers. Daarom moeten er nieuwe regels voor Europees ‘economisch bestuur’ komen en een nieuw Europees verdrag om deze ‘shockdoctrine’ dwingend op te leggen. De voorstellen tasten de democratie in Europa in haar kern aan door politieke beslissingen over te laten aan ongekozen technocraten. Dit is het Europa van de banken en de multinationals, waarin alle wegen naar een sociaal Europa worden afgesloten.

Maar er zijn bemoedigende tekenen van verzet tegen de Europese ‘shockdoctrine’. De ‘indignados’, de ‘occupy’-beweging en stakingen en demonstraties overal in de Unie maken zichtbaar dat steeds meer Europeanen het vrijemarktfundamentalisme van de Europese Unie verwerpen. In al zijn verscheidenheid vormt dit verzet de voorbode van een ander Europa: een Europa dat democratie vooropstelt en dat niet wil worden geregeerd door banken, het bedrijfsleven en hun technocratische zaakwaarnemers.

Sinds 1997 bekritiseert Corporate Europe Observatory (CEO) de invloed van bedrijven en hun lobbyorganisaties op het beleid van de Europese Unie. Deze eenzijdige lobby-invloed is slecht voor de democratie en bedreigt de sociale zekerheid en milieubescherming.

Het ontwikkelen van praktische alternatieven, strategieën en acties om uit de huidige crisis van de Europese Unie is nu nodiger dan ooit. Kom daarom op 5 en 6 mei naar Brussel voor een tweedaagse conferentie ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van CEO om samen met vertegenwoordigers van bewegingen en organisaties uit heel Europa progressieve antwoorden op de huidige crisis van de Europese Unie uit te werken. De voertaal tijdens de conferentie is Engels, met simultane vertaling in het Frans en het Spaans.

conference2012@corporateeurope.org - Meld je hier aan